Sporu Bırakma Sonrası Dikkat Edilmesi ve Yapılması Gerekenler
Profesyonel sporcular aktif spor yaşamlarını sonlandırdıktan sonra bir dizi fiziksel ve psikolojik problemler yaşayabilirler. Bunun temel nedenleri şöyle sıralanabilir:
• Yüksek yüklü antrenmanları bırakıp daha durağan bir yaşama
geçmekten dolayı meydana gelen fizyolojik değişiklikler,
• Temel beslenme biçimlerinde meydana gelen değişiklikler,
• Profesyonel sporun en temel ögelerinden biri olan yarışma
ortamından uzak kalmak,
• Başarı elde etme duygusunun ortadan kalkmasıyla yaşanan
psikolojik sıkıntılar,
• Yüksek yoğunluklu antrenmanları bırakmaktan kaynaklı
fiziksel yapıdaki olumsuz değişiklikler.
Bu unsurlar, sporcuların aktif spor yaşamını bıraktıktan
sonra karşılaşmaları muhtemel problemlerden bazılarıdır. Bu açıdan bakıldığında
sporcu aktif spor yaşamını devam ettirirken aktif sporu bırakacağı döneme
yönelik plan ve programlar yapmalı, bu süreci yönetilebilir hale getirmek için
hazırlanmalıdır.
Çoğu sporcu için spor başarısı, yaşamda sadece kişisel
kimliğini geliştirdiğinde ortaya çıkar. Aralıksız devam eden bir eğitim ve
rekabet programı, bir sporcunun profesyonel sporu bıraktıktan sonra
karşılaşacağı olumlu ve olumsuz durumlar için önemli rol oynar. Sporcuların
sporcu kimliklerine duydukları aşırı güven, sporu bıraktıktan sonra hayatlarında
tatmin edici bir anlam ve değer duygusu bulmakta olağanüstü bir kayıp ve zorluk
hissine maruz kalmalarına yol açar. Sporcuların birden fazla kimlik
geliştirebilmelerini sağlama sorumluluğu sporcuların kariyerleri ile başlamalı
ve kariyerleri boyunca sonuna kadar taşınmalıdır. Çünkü bu, onların iş-yaşam
uyumuna ulaşmalarına yardımcı olmak için sürekli bir eğitim sürecidir.
Sporcuların aktif spor hayatları boyunca aktif sporu
bırakacağı dönem için planlar yapılmalıdır. Sporcu hangi spor dalı ile
ilgileniyor ise, o spor dalı ile ilgili teknik ve bilimsel yönden gerekli
donanım sporculuk hayatı sürerken verilmeye başlanmalıdır. Sporun antrenörlük
dışında yöneticilik, menajerlik, akademisyenlik, teknik uzmanlık, eğitmen eğiticiliği,
spor medyası iş alanları da mevcuttur. Bu alanlar için sporcu aktif spor yaşamı
sırasında gerekli bilgi ve donanıma sahip olmak adına hazırlanır ise aktif
sporu bıraktıktan sonra yeni iş planları yapması kolaylaşacaktır.
Profesyonel sporcular, yaptıkları spor dalına göre
değişmekle beraber günde yaklaşık 4-5 saat antrenman yaparlar. Ayrıca kendi
spor dallarına özgü bir maç periyotları vardır. Bu durumlar beraberinde
fiziksel ve psikolojik bazı problemleri getirir.
Aktif spor yaşamını bıraktıktan sonra özellikle yaşanması
muhtemel fiziksel problemleri (aşırı yağlanma, eklem problemleri, sedanter
yaşamdan kaynaklı kardiyovasküler sistem problemleri, beslenme problemleri vb.)
engellemek adına bu süreçte rekreasyonel düzeyde antrenman yapmaya devam
etmelidirler. Bu durum aynı zamanda olası psikolojik problemlerin de oluşmasını
engelleyecektir. Sporcuların aktif sporculuk hayatları düşünüldüğünde, örneğin
son yirmi yıldır günde 4-5 saat antrenman yapan, düzenli bir maç temposu olan
bir sporcunun egzersizi aniden bırakmasının o kişi için fiziksel ve psikolojik
problemler yaratacağı açıktır. Bu durum doğru yönetilirse, sporcu belirtilen
problemleri yaşamadan aktif sporu bırakıp yeni hayatını daha sağlıklı
planlayabilecektir.